De lawinegevarenschaal

In mijn blog over lawines en gevaar lees je dat wij de grootste veroorzaker zijn van lawines. 

Om lawinerisico’s te verlagen kunnen wij, en dus jij, de algemene wintersporter, zich beter voorbereiden door ervoor te zorgen dat je op de hoogte bent van de gevaren. 

Nu bestaat er de lawinegevarenschaal. Weet jij al wat dat betekent? 

Niet?

Blijf dan aandachtig lezen. 

Wat is een lawinegevarenschaal?

De lawinegevarenschaal verdeelt het risico op lawines in vijf categorieën: laag, matig, aanzienlijk, groot en zeer groot. Deze schaal helpt de wintersporters te bepalen hoe risicovol het is om buiten de piste te gaan.

De actuele informatie kan je altijd terugvinden in het lawinebericht van het gebied waar je op dat moment bent, en het staat vaak aangegeven op het informatiebord bij de skiliften. Aan de hand van deze informatie bepaal jij of het slim is om al dan niet off-piste te skiën. 

Ik heb een overzicht gemaakt van de verschillende niveaus met de betekenis.

Niveau 1: Laag risico

Dan is het sneeuwdek stabiel en stevig. Het risico op lawines is minimaal en doet zich voor bij uitzonderlijke belasting op zeer steile hellingen. Dit is een relatief veilige situatie.

Niveau 2: Matig risico

Een matig risico betekent dat het sneeuwdek over het algemeen stabiel is, maar op bepaalde steile hellingen minder stevig kan zijn. Lawines kunnen worden veroorzaakt door belasting van het sneeuwdek, maar spontane grote lawines komen vrijwel niet voor.

Niveau 3: Aanzienlijk risico

Nu moet je gaan opletten. Op steile hellingen kan de sneeuw gemakkelijk instorten, vooral in gebieden die in het lawinebericht zijn aangegeven. Het sneeuwdek is minder stabiel. Middelgrote tot grote spontane lawines zijn mogelijk.

Niveau 4: Groot risico

Bij niveau 4 is het gevaar hoog. Lawines komen snel op gang, zowel door belasting als spontaan. Het sneeuwdek is bijzonder instabiel, vooral op steile hellingen. Zelfs een lichte belasting kan al voor problemen zorgen. Off-piste skiën wordt sterk afgeraden.

Niveau 5: Zeer groot risico 

Dit is het hoogste niveau. Bij het hoogste niveau is off-piste skiën volledig af te raden. Grote lawines kunnen spontaan optreden, niet alleen op steile hellingen maar ook op minder steile stukken. Het sneeuwdek is extreem zwak en de kans op ongelukken is groot. Met andere woorden, blijf gewoon thuis. 

Maar wees gewaarschuwd:

‍Lawineschaal 3 is niet altijd een 3. 

Je zou het niet verwachten maar de meeste ongelukken doen zich vaak voor bij niveau 2 en 3. Ook nu (afgelopen december 2024) zijn er weer wintersporters overleden aan een lawine in de Alpen met een Lawine gevarenschaal van 2 en 3. Denk dus niet: 'oooh, het valt wel mee'.. Off-piste zit vol met valkuilen en gevaren, je kan het dus goed mis hebben. Je bent dus gewaarschuwd.  

Waarom maken ze er dan niet van gevarenschaal 3 een 4?

Simpel toch? Helaas, het blijkt toch wat lastiger te zijn dan dat we denken en laat ik liever deze discussie verder over aan de deskundigen. 

Neem maar van mij aan dat bij niveau 3 alle alarmbellen bij je moeten gaan rinkelen. Blijf op de piste of voor freeride experts onder ons: zorg dat je goed voorbereid bent en met al je benodigde materiaal off-piste gaat.  

Er zijn verschillende apps beschikbaar die je op de hoogte houden van de lawine berichten:

Snowsafe (Oostenrijk)

White Risk (Zwitserland)

Good to know

Zoals is aangeven zijn de 5 niveaus enkel een leidraad. Kennis en ervaring is dus essentieel als je off-piste wilt gaan. Ga daarom nooit zonder geschikte uitrusting en buddy off-piste en ga bij voorkeur onder begeleiding van een gids. Niet alleen voor de veiligheid, maar ook voor een waanzinnige ervaring waarbij een gids je wijst op veilige routes en geeft je ook nog waardevolle inzichten over sneeuwsoorten en de gevaren.

De lawinegevarenschaal is in heel Europa uniform, alleen wordt het in verschillende talen anders aangeduid.

Onmisbaar materiaal voor buiten de pistes

Wie zich buiten de pistes begeeft, moet altijd een drie eenheid bij zich hebben. Ofwel een lawine-uitrusting. Bestaande uit een lawinepieper, schep, sonde en eventueel een airbagrugzak. Veiligheid begint met goede voorbereiding. Wil je echt gaan freeriden dan heb je ook zeker freeride ski’s of een snowboard nodig. Op  www.snowcountry.nl vind je het beste gear voor jouw onvergetelijke en veilige freeride-ervaring. 

Have fun and safety first. 

‍